Wpływ komputera na zdrowie człowieka

                   W ostatnim czasie komputery stały się bardzo popularne, zarówno wśród dorosłych, jak i wśród dzieci. Nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę z zagrożeń płynących z użytkowania komputerów.

 Komputer jest urządzeniem technicznym, które ułatwia człowiekowi życie, wspomaga jego edukację i pracę. Jednakże, tak jak każda praca, tak samo i praca z komputerem niesie za sobą różnego typu niebezpieczeństwa. Jest on traktowany jak najlepsza zabawka, ale i jako źródło wiedzy. Dzieci często spędzają przy komputerze wiele godzin, nie zdając sobie sprawy ze szkodliwego wpływu komputera na ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Również rodzice często nie są świadomi tych zagrożeń. Celem niniejszego artykułu  jest uwidocznienie różnego rodzaju zagrożeń związanych z pracą przy komputerze oraz przedstawienie sposobów pomniejszania negatywnych skutków wynikających z użytkowania tego urządzenia.
     Do najczęstszych niebezpieczeństw należy zaliczyć:

• wady wzroku, bóle głowy, 

• promieniowanie monitora, 

• stres, 

• wady postawy, 

• uzależnienie od komputera, 

• fobie, depresja. 

                   

Wzrok

  obraz na ekranie monitora nie jest statyczny lecz migający, 

  przewijanie zawartości ekranu przebiega skokowo, zmusza więc oko do częstej, raptownej zmiany punktu fiksacji, czyli miejsca, w które patrzymy, 

  zwężenie pola widzenia do ekranu lub jego najbliższego otoczenia, 

  kolorowy obraz bardziej męczy wzrok niż obraz czarno-biały, 

  nieodpowiednie oświetlenie miejsca pracy – minimalnie 500 luksów, światło powinno padać z góry, 

  umieszczanie monitora na tle okna, stosowanie żaluzji lub rolet, które niedostatecznie tłumią światło, 

  zbyt mały monitor – najlepsze monitory duże (17-19 cali), ciekłokrystaliczne – mniej szkodzą na wzrok, chronią przed niekorzystnym wpływem promieniowania, 

  używanie szkieł kontaktowych, okularów z podziałem szkieł blisko – daleko lub z przyciemnionymi szkłami (zmniejszają kontrastowość obrazu), najlepsze szkła z powłoką antyrefleksyjną, 

  stosowanie zbyt małej czcionki – poniżej 7 punktów

 

Sposobem na zmniejszanie negatywnego wpływu komputera na wzrok jest wykonywanie ćwiczeń relaksujących gałki ocznej podczas pracy przy komputerze. Oto kilka przykładowych ćwiczeń:

• mruganie powiekami co 3-5 sekund, w celu nawilżenia i oczyszczenia oczu. W wyniku tego ćwiczenia poprawia się ostrość widzenia, pomaga ono rozluźnić mięśnie twarzy i czoła, zapobiegając tendencji marszczenia brwi. 

• oderwać co 2-3 min. wzrok od ekranu, popatrzeć w dal, zapobiegnie to zmęczeniu oczu, 

• starać się dostrzegać całe otoczenie, a nie patrzeć tylko w ekran, to również odpręża wzrok. 

• kreślenie wzrokiem poziomych ósemek, 

• zamknięcie powiek, zasłonięcie oczu dłońmi, tak aby docierało do nich jak najmniej światła – ćwiczenie to daje uczucie spokoju, relaksacji, 

     Brak tych krótkich przerw podczas pracy przy komputerze jest jednym z głównych czynników prowadzących do krótkowzroczności wśród użytkowników komputerów. Najbardziej skuteczne są krótkie, ale częste przerwy.

 

Promieniowanie monitora

     Każda osoba, która przebywa w obrębie włączonego monitora komputerowego (nie ciekłokrystalicznego) jest narażona na działanie emitowanego przez ekran promieniowania elektromagnetycznego. Promieniowanie to wywołuje polaryzację napięcia między człowiekiem a monitorem. Powoduje to "przyciąganie" naładowanych elektroujemnie cząsteczek kurzu do twarzy człowieka, co może nasilić reakcje alergiczne u użytkownika komputera.
    Aby zlikwidować pole elektrostatyczne należy: 

• często wietrzyć pomieszczenie, 

• utrzymywać właściwą wilgotność pomieszczenia – 50-60%, 

• zaczynać pracę przy komputerze po około 15 min. od włączenia komputera. Przez 15 min. od włączenia komputera promieniowanie jest bowiem największe.

Stres

Stres przed komputerem najczęściej towarzyszy ludziom dorosłym. Obawiają się oni, że: 

• zepsują sprzęt, 

• nie będą umieli właściwie wykorzystać możliwości komputera, z braku wiedzy, 

• komputer negatywnie wpłynie na ich stan zdrowia, 

• dzieci będą wiedziały więcej niż dorośli i lepiej będą umiały obsługiwać komputer.

     Dzieci najczęściej są pozbawione uczucia strachu przed nowościami, ich naturalna ciekawość jest od niego silniejsza. Dlatego warto uczyć dzieci obsługi komputera, pamiętając oczywiście o zagrożeniach i starając się je minimalizować.

 

Wady postawy

Wynikiem niewłaściwej postawy ciała podczas pracy przy komputerze jest ból mięśniowo-szkieletowy. Jest on odczuwany głównie w okolicy szyi i barku i występuje częściej u osób, u których kąt zgięcia szyi podczas pracy jest duży. .
     Oprócz tego, istnieją doniesienia świadczące o tym, że wykonywanie przez dłuższy czas czynności, które wymagają zgięcia i pewnego stopnia rozciągnięcia nadgarstka są czynnikiem ryzyka wystąpienia zespołu cieśni nadgarstka. Jego objawy to drętwienie, uczucie mrowienia i ból w obrębie kciuka, palca wskazującego, środkowego i wewnętrznej powierzchni palca serdecznego oraz następowy zanik mięśni.

W celu zapobieżenia powyższym objawom propaguje się przyjęcie określonej postawy ciała przy pracy z komputerem: 

• przed rozpoczęciem pracy rozgrzać nadgarstki, łokcie, barki, kręgosłup i nogi, 

• opierać się plecami o oparcie krzesła, aby nie powodować męczenia kręgosłupa, 

• nogi powinny być zgięte w kolanach pod kątem prostym i oparte mocno o podłogę całą powierzchnią stóp, 

• stopy powinny spoczywać na stabilnym podnóżku o dużej powierzchni, z możliwością regulacji wysokości i kąta jego nachylenia, 

• ramiona użytkownika winny zwisać swobodnie, łokcie należy trzymać przy sobie lub opierać o poręcze fotela, 

• klawiaturę należy postawić na nie ślizgającej się powierzchni, około 10 cm. od brzegu biurka i wyposażyć ją dodatkowo, gdy jej wysokość przewyższa trzy centymetry, w podpórki na dłonie, aby unikać zginania dłoni w nadgarstkach; nie uderzać mocno palcami w klawisze; dobrze jest stosować podkładki żelowe pod myszkę, 

• głowa powinna spoczywać prosto, mięśnie ją podtrzymujące winny być rozluźnione, a broda lekko przygięta do klatki piersiowej, 

• monitor powinien znajdować się w odległości 40-75 cm. od oczu, górny brzeg monitora lekko poniżej linii wzroku, 

• krzesło powinno zapewniać oparcie do połowy łopatek siedzącego, z podpórką lędźwiową, użytkownik powinien wyregulować oparcie i wysokość krzesła.

     Po każdej godzinie pracy z komputerem, jego użytkownik powinien mieć zapewnioną dziesięciominutową przerwę. W jej trakcie należałoby wykonywać ćwiczenia oddechowe, masaż palców rąk, rozluźniać mięśnie tułowia oraz masować skórę głowy.
 

.W związku z powyższym należy:

• wyznaczyć dziecku liczbę godzin, które może spędzić przy komputerze i sumiennie jej przestrzegać 

• przypilnować aby dziecko korzystało ze stron internetowych potrzebnych mu do nauki, mniej dla rozrywki.

 

Uzależnienie od komputera i Internetu

     Obecnie u wielu osób pracujących przy użyciu komputera oraz u dzieci i młodzieży spędzających dużo czasu przy komputerze obserwuje się uzależnienie od komputera i Internetu, które staje się tak silne, że jest przyrównywane do innych powszechnie znanych i groźnych uzależnień, takich jak palenie tytoniu, narkomania czy alkoholizm.
Objawami uzależnienia od komputera są: 

• spędzanie wielu godzin na grach komputerowych i wirtualnych (zakładając na głowę hełm czujemy się jakbyśmy byli wewnątrz gry), 

• zanik życia społecznego i towarzyskiego, 

• utrata przyjaciół, 

• nieumiejętność znalezienia partnera życiowego, 

• utrata poczucia rzeczywistości (dzieci myślą, że te same rzeczy, które robią w cyberprzestrzeni, będą mogły robić w rzeczywistości; często nie radząc sobie w rzeczywistym świecie uciekają w cyberprzestrzeń). Jesteś uzależniony od Internetu jeżeli: 

• korzystasz z Internetu 38 i więcej godzin tygodniowo (bezpieczna dawka – 5 godzin dziennie), 

• twoim ulubionym zajęciem są internetowe pogawędki z ludźmi z różnych stron świata, 

• podczas pracy przy komputerze zapominasz o całym świecie, nie rozmawiasz z domownikami, odmawiasz wspólnych posiłków, 

• nawet jeśli nie jesteś w Internecie to myślisz o nim, 

• ze znajomymi rozmawiasz tylko o Internecie

Jak sobie z tym radzić? 

• wytłumacz dziecku, że przez to cierpią jego bliscy, 

• wyznacz dziecku liczbę godzin, które może spędzić przy komputerze i sumiennie jej przestrzegaj, 

• przypilnuj, aby dziecko korzystało ze stron internetowych potrzebnych mu do nauki, a nie tylko dla rozrywki.

Warto wiedzieć, że bardziej skłonne do uzależnień są dziewczynki niż chłopcy. Najmłodsza leczona dziewczynka miała 8 lat.

 

Fobie i depresja

     Psychologowie i psychiatrzy wskazują także na wzrastającą ilość depresji. Depresyjnie reagują osoby, które używają techniki wirtualnej rzeczywistości (rzeczywistości sztucznej, pozornej, urojonej). Ta ostatnia może "przewyższać" rzeczywistość fizyczną i biologiczną. Nakłania ona użytkownika do odwiedzania cybernetycznego świata, dostarcza mu niejednokrotnie wrażeń, których w realnym świecie nigdy nie dozna W konsekwencji zwraca się on ku światom fantazji, rozwija się w nim poczucie "cybersamotności".
     Uzależnienie od komputera i Internetu, które to objawia się rozdrażnieniem, uczuciem niepokoju w sytuacji "braku dostępu do sieci", może również powodować depresję.

     Komputer i technika towarzyszy obecnie człowiekowi w całym jego życiu, czyni je łatwiejszym i przyjemniejszym. Ta sama technika jednakże może być również szkodliwa. Choroby wywołane przez kontakt z komputerem w trakcie pracy, zabawy, wypoczynku mogą się stać przyczyną bólu, zaburzeń wzroku oraz w skrajności alergii i uzależnień. Dlatego też należy roztropnie używać komputerów. Ich możliwości są ogromne, lecz należy pamiętać, że jego użytkownikiem jest człowiek, a nie druga maszyna. Człowiek nie został stworzony dla komputera, lecz komputer skonstruowano dla człowieka.
     Wprowadzajmy więc ostrożnie dzieci w świat komputerów. Specjaliści przyznają, że używanie komputera przez dziecko może być pozytywne dla jego edukacji (stymuluje do nauki, głębszej refleksji), ale może również powodować izolację od świata rówieśników i być przyczyną osamotnienia. Rolą rodziców jest więc odpowiednie dozowanie dzieciom czasu spędzanego przy komputerze i wybór właściwych programów komputerowych.

Źródło; www. szkolnictwo.pl

Tempo rozwoju nowych technologii jest oszołamiające. Rewolucja, której jesteśmy świadkami i uczestnikami, stwarza zarówno niezliczone możliwości, jak i zagrożenia. Unikatowe właściwości Internetu umożliwiają ludziom wzajemną NIEOGRANICZONĄ komunikację bez względu na odległość, strefę czasową i granice państwowe. Często jednak możemy w sieci natrafić na treści, których publikacja jest zakazana przez prawo. 

Dzieci i młodzież są szczególnie narażeni na niebezpieczeństwa związane z użytkowaniem Internetu i telefonów komórkowych. CZYM JEST INTERNET? Niełatwo jest odpowiedzieć na pytanie, czym jest Internet, przede wszystkim dlatego, że nie jest to konkretna rzecz, ale rozbudowany system powiązanych elementów. Podstawową częścią Internetu jest sieć komputerów, do której może włączyć się każdy, kto posiada odpowiednie urządzenie wyposażone w modem. Daje to ogromne możliwości zapewniając rozmaite typy komunikacji - tekstową, głosową, video - bez ograniczeń czasowo-przestrzennych. Sprzyja to tworzeniu się w Sieci społeczności, stanowiących kolejny ważny element Internetu. To użytkownicy Sieci wpływają na jej wygląd i funkcje. Istotnym jego elementem jest wszystko to, co umieszczają w nim użytkownicy, czyli zasoby. Oprócz komputerów indywidualnych użytkowników do Sieci podłączone są serwery, na których znajduje się niezliczona liczba stron internetowych, informacji, plików. Internet to niewyczerpane źródło wiedzy, a osoba potrafiąca z niego korzystać może znaleźć w nim niemal wszystko, czego potrzebuje. 

 

8 zasad bezpiecznego korzystania z Internetu

 

1. Nie udostępniaj swoich prywatnych danych nieznanym osobom

2. Nigdy nie podawaj komuś swojego hasła

3. Używaj programów antywirusowych i antyspamowych.

4. Update!

To, że masz program antywirusowy czy antyspamowy to połowa sukcesu. Nie zapomnij włączyć opcji update'owania tych programów. Dzięki temu, będą zabezpieczały komputer przed najnowszymi wirusami. A nowe wirusy pojawiają się codziennie.

5. Nie wierz wszystkiemu co czytasz w sieci

6. Nigdy nie umawiaj się na spotkanie z nieznajomą osobą

7. Nigdy nie używaj webkamery podczas rozmowy z osobą, której nie znasz

8. Nie odpowiadaj na zaczepki w sieci